Loodsen, garantie voor een veilige scheepvaart

24 uur per dag, 365 dagen per jaar staat het Loodswezen garant voor het veilig naar binnen en naar zee loodsen van zeeschepen naar de Nederlandse zeehavens.

Het Loodswezen

Sinds 1988 een verzelfstandigde organisatie. Tijdens de verzelfstandiging is het Rijksloodswezen samengevoegd met de gemeentelijke havenloodsen. Sindsdien is er in Nederland nog maar 1 loodsdienst, verdeeld over vier regio's: Scheldemonden, Rotterdam-Rijnmond, Amsterdam-IJmond en Noord (Den Helder tot Delfzijl).

Organisatie van het Loodswezen

Registerloodsen zijn zelfstandig beroepsbeoefenaars en zijn ingeschreven in het loodsenregister. De Nederlandse Loodsen Corporatie (NLC) houdt dit register bij. Loodsen werken samen in vier beroepsorganisaties, de Regionale Loodsen Corporaties (RLC's), verdeeld over de vier genoemde regio's. Loodsen zijn ook aandeelhouder van de drie bedrijfsorganisaties: Nederlands Loodswezen BV (NLBV), Loodswezen Materiaal BV en het Kenniscentrum Loodswezen BV. Bij deze drie bedrijfsorganisaties werkt het ondersteunend personeel van het Loodswezen.

De werkzaamheden van een loods

Het werk van een loods is samen te vatten als: hij/zij 'verkoopt' veiligheid. Zeeschepen variëren in lengte van ca. 75 meter tot bijna 400 meter. Grote containerschepen, hoog en enorme windvangers, of een diepte van 20 meter of meer die veel stroom onder water vangen. Met al die verschillende schepen moeten loodsen kunnen omgaan. Diverse ladingen, variërend van relatief "onschuldig" tot zeer gevaarlijk vervoeren die schepen. Grote passagiersschepen vervoeren 'mensen'. Niemand wil dat er ongelukken met dit soort schepen gebeuren. Havens zijn ook verschillend, andere liggingen, steigers, kades elk met andere eigenschappen. Smalle doorvaarten door bruggen, varen langs werkzaamheden en ondieptes, omwegen bij stremmingen, overal moet met beleid gemanoeuvreerd worden. Maar niet alleen de ligging, ook de wetgeving, communicatieprocedures, getij-omstandigheden, vaarwegmarkeringen en noem maar op zijn divers. Ook wanneer er iets gebeurt met een schip moet een loods het in goede banen leiden.

Van kapiteins, die met hun schepen zeer grote afstanden op zee afleggen, kan en mag niet verwacht worden dat zij volledig op de hoogte zijn van al die verschillende omstandigheden. Zij zijn blij als ze, vaak na een vermoeiende reis op zee, veilig op aanwijzing van een loods kunnen navigeren en zonder schade op de plaats van bestemming arriveren.

Materiaal van het Loodswezen

Om de loodstaak permanent te kunnen verrichten is het hebben van een goed ondersteunend bedrijf en betrouwbaar materiaal van cruciaal belang. Het Loodswezen beschikt over een grote vloot van vele verschillende vaartuigen. Dit zijn:

• Drie grote loodsboten, permanent liggend op zee en dienend als een soort 'wachtkamer' voor loodsen op zee.
• Snelle loodstenders. Voor het vervoer van loodsen van en naar de loodsboten vanuit de lokale havens en beloodsingen van schepen.
• Jollen. Kleine vaartuigen aan boord van de grote loodsboten waarmee loodsen, mits de weersomstandigheden het toelaten, van en naar de zeeschepen worden gehaald en gebracht.
• Twee SWATH vaartuigen. Loodsvaartuigen met twee rompen (catamarans) en grote drijvers onderwater. Flexibel inzetbaar en zeer stabiel bij bepaalde omstandigheden. Deze SWATH's voeren, min of meer, dezelfde taken uit als de grote loodsboten.
• Helikopter. Voor beloodsingen ver op zee of bij weersomstandigheden als andere vaartuigen de beloodsingen niet meer kunnen uitvoeren. Deze helikopters hebben, bij calamiteiten, ook een SAR (Search And Rescue) taak voor de Nederlandse Kustwacht. Het loodswezen heeft een eigen heli-port bij de regionale vestiging in de Europoort.